Tayland Mutfağı ve Yemek Kültürü

 

Kısaca Tayland

 Çin uygarlıklarından önce gelen ilk Tunç uygarlıklarından birine ev sahipligi yapan ,Güneydoğu Asyanın günümüze kadar kadar sömürgeleşmemiş tek ülkesi olan Tayland’ın kelime karşılığı “Özgürlerin Ülkesi “ olsada genellikle “Tebessümler Ülkesi” olarak anılır . Taylar , jai yen ‘ e yani serinkanlı olmaya özen gösterirler ve hiddetli mizaçlardan ,yüksek sesle konusulmasından rahatsız olan yumuşak başlı insanlardır . Tayland’a barıs ve hoşgörü hakimdir

Tanıtım Videosu için Tıklayın

               Taylar çoğu bütün gün çalışırlar ve öğle yemeğinde hızlı bir şeyler atıştırıp akşam yemeklerini erken yerler . Ancak , Tay tarzı fast food’un bir tabak lezzetsiz pirinç olduğunu düsünmeyin . Bir şeyler atıştırmak genellikle demirhindi suyu , misket limonu , fesleğen , sarımsak  ve soğan ile terbiye edilen domuz , karides yada tavuktan yapılmış lezzetli bir yemek anlamına gelir. (pad thai) Tay halkının kahvaltılarında bile kaynamış pirinç eriştesi ile servis yapılan fesleğenli tatlı köri çorbası gibi, taze otlar ve baharatlarla dolu yemekler bulunur.

               Sokaklar boyunca dizilmiş lokantalar her yerdedir ve bazen herkes bütün gün boyunca yiyip içiyormuş gibi bir görüntü yaratır. Bu lokantalarda ortak çalışan yerel pazarlarda da fındık ceviz , kurutulmuş et ve şekerleme gibi gıda maddeleri satılır.

          Çorba her öğünde içilir . Tay mutfağıyla yeni tanışıyorsanız hafif şeylerle başlangıç yaptıktan sonra , domuz bağırsağı çorbasına ya da acı biber soslu yılan başına geçebilirsiniz. Ayrıca körilerle – Hint körisine göre daha az acı olan ve Hindistan cevizi kremasıyla ile yapılanla – başlamakta iyidir.

 Acı bir yemek yerken buharda pişmiş pirinç acıyı dindirmeye birebirdir .

           Tay restaurantları , dışarıdaki tropikal dünmyanın sıcağından gelen müşterilerini ferahlatmak için , serin hatta kimi zaman buz tutmuş el havlularıyla karşılar . Birçok restaurantta plastik torbalar içinde kullanılır atılan ufak havlular verilir , neredeyse her sokakta duyulan patlama sesleri havası alınmış paketleri patlatarak açan Taylardan gelir .

          Tay rastaurantlarında bıçak yerine kaşık kullanılır. Yemeği tatlandırmak için çeşitli soslar kullanılır. Bunlardan biri , içinde küçük kırmızı biberlerin bulunduğu tuzlu karamel rengindeki bir balık sosu olan nam pla ‘ dır . Pahalı bir sos olan nam prik in ( biberli su ) içinde demirhindi , limon suyu ,zencefil , ve fermantasyonun ilk evrelerindeki balıkla karıştırılmış , dövülmüş, kırmızı biber , karides ezmesi , karabiber, sarımsak soğan bulunur. Daha güçlü bir bileşim için , ünlü prik kee noo’dan güçlü prik chii faa ya kadar , kavrulmuş kırmızı biberlerde küçük kaplarda yemeğin yanında servis edilir.

 

 

İştah açıcılar : Poh pia tod, içinde tatlı ve ekşi fasulye filizleri ve yengeç eti ile rulo edilmiş Tay böreğidir. Gai hor toey , yaprağa sarılarak sunulan susam yağı , soya sosu, karides sosu , kokulu otlar ve bir parça viskiyle kızartılmış tavuk etidir. Krathong Thong ise kıyılmıs tavuk ,tatlı mısır ,havuç ve soya sosundan yapıla bir bileşimle içi doldurulan lokma büyüklüğündeki pişmiş hamurlardır.

 

Çorbalar :Tom yam , domuz eti , karides, balık, sığır eti ve tavuk etinden herhangi biriyle yapılan aşırı acısını almak için yanında bolca haşlanmış pirinç sunulan acı – ekşi bir çorbadır . Gaeng jeud , Çin’e özgü sebzeler , şeffaf erişte , Tay otları ve baharatlarıyla pişirilen tavuk eti , domuz eti ve karidesten yapılan daha az acı bir çorbadır . Tom kha gai , Hindistan cevizi sütü ve limon otu ile pişirilen bir tavuk çorbasıdır. Bah mee nam, içinde otlar , fasulye filizleri ve baharatlarla karıştırılmış domuz ya da tavuk eti olan erişte çorbasıdır.

 

 

Pirinç ve erişteler: Kao pad , içinde et parçaları olan kızartılmış pirinçtir. Mee grob ise domuz eti ,yumurta,fasukye filizi ve karidesle pişirilmiş gevrek pirinç eriştesidirve tatlı-ekşi tadı vardır. Pad thai pek çok değişik biçimde sunulur. Ancak temelde demirhindi suyu ve çeşitli baharatlarla sote edilen , kurutulmuş ve pirinç unundan yapılan düz eriştelerdir. Sebzelerle birlikte servis edilir.

Deniz ürünleri : Her mok pla, sebze ve Hindistan cevizi sütüyle yapılan körili balık yemeğidir , muz yapraklarında servis edilir . Pla preow wan , tatlı ekşi koyu bir sosla kaplanan balıktır . Gung tod – ya da kızarmış gevrek karidesler- değişik soslarla servis edilir. Pla samlee dad deow,geleneksel olarak keskin kokulu bir mango salatasıyla servis edilen , bütün halinde bol yağda kızartılan cottonfish’tir.

Tavuk ve et : Gaeng mud-sa-man , diğer pek çok yemekten daha az baharatlı olan körili sığır etidir, fıstık aromalıdır. Kao nah gai , taze soğan , bambu filizi ve haşlanmış pirinçle servis edilen dilimlenmiş tavuk etidir. Sal ad neua san , kızarmış sığır eti olarakta tercüme edilebilir; içinde sebzeler kırmızı biber , sarımsak ve kimi zamanda nane bulunur. Gaeng ped gai naw mai , içine bambu filizi , misket limonu ve fesleğen yapraklarıda konulan körili tavuk yemeğidir. Gaeng ped , patlıcan dilimli , kızarmış ördektir.

Tatlılar :  Salim ,Hindistan cevizi sütü , ezilmiş buz ve şekerli eriştelerle yapılan canlandırıcı bir tatlıdır. ‘Ay kriim ‘ olarak telaffuz edilen dondurmalar bazen orijinal ve doğal tatlar sunar . Örneğin fıstık ve mısır serpiştirilmiş hindistancevizi dondurması peşmelbanın yerel bir versiyonudur . Kao tom mad, muzlu ve hindistancevizi kremalı , kıvamlı pirinçtir.

Meyveler : Somo , greyfurtun tropikal bir türüdür ve dilimlenerek servis edilir. Sap-pa-rot,yani ananas tanıdık bir meyvedir ancak burada , kendi toprağında yetişenleri daha lezzetlidir. Egzotik yerel meyvelere restaurant menulerinde nadiren rastlanır ama bunlar pazarlarda çok yaygındır. Ngor , büyük ve tüylü bir çileğe benzer; meyvesi iç kısmındadır.Kabuğun soyulması gereken , açık kahverengi ve çoktatlı bir meyve olan lamut, taze incire benzeyen bir tada sahiptir . Sivri dikenli bir canavara benzeyen durian’ın , yumurta biçimindeki özünün çevresinde tadı muhallebiye benzeye meyveleri vardır.

Böcekler: Taylanda'ta, özellikle Isan'da ve kuzeyde belli böcekler de yenilir. Pek çok markette, yağda kızartılmış çekirgeler , cırcır böcekleri ,arı larvaları, ipekböceği karınca  yumurtaları ve termitler bulunabilir. Mutfaktaki yaratıcılık yemek adlarına da yansımıştır: "bambu kurdu" olarak da bilinen lezzetli larva çeşidine  görünümünden ötürü "express tren" gibi...

Kızgın yağda kızartıldığında çoğu böceğin patlamış mısır ya da karides gibi yavan bir tadı olur. Ancak kaffir limonu yaprakları, acı biber ve sarımsakla birlikte kızartıldığında böcekler çeşitli içeceklerin yanında mükemmel gidecek bir lezzete kavuşurlar. Bu böceklerin yavan tadına karşıt olarak maeng da ya da maelong da na olgun gorgonzola peyniri gibi kuvvetli bir lezzete sahiptir. Bu dev su böceği nam phrik maengda denilen acı biber sosunun olmazsa olmaz malzemesidir. Karınca yumurtası ve ipekböceği gibi bazı böcekler Isan'da çorbalarda ve Kuzey Tayland'da omletlerde de kullanılmaktadır.